เราก็จะมีโอกาสที่จะมีภาวะที่เรียกว่าต่อมลูกหมากโตได้ ซึ่งอาการจะมีตั้งแต่ปัสสาวะยาก ปัสสาวะลำบาก ปัสสาวะต้องเบ่ง ปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะบางทีมีเล็ดราด บางครั้งต้องลุกตื่นขึ้นตอนกลางคืน แต่บางคนก็อาจจะข้องใจว่าต่อมลูกหมากโตจะมีผลทำให้เกิดมะเร็งในอนาคตหรือเปล่า สวัสดีครับผมหมอศุภวัฒน์นะครับ วันนี้เราจะพูดคุยถึงเรื่องต่อมลูกหมากกันนะครับ ซึ่งต่อมลูกหมากนี้เป็นอวัยวะที่อยู่คั่นกลางระหว่างท่อปัสสาวะส่วนต้นนะครับ แล้วก็เป็นหูรูดทำหน้าที่ควบคุมการปัสสาวะนะครับ ซึ่งหลังจากที่เราอายุมากขึ้น อายุ 50 ปี เฉลี่ยๆอายุ 50 ปีขึ้นไป เราก็จะมีโอกาสที่จะมีภาวะที่เรียกว่าต่อมลูกหมากโตได้นะครับ ซึ่งตอบลูกหมากโตนี้นะครับเราสามารถวินิจฉัยได้จากหลายวิธีนะครับ ซึ่งการวินิจฉัยง่ายๆก็คือดูที่ 1 อาการนะครับ ซึ่งอาการจะมีตั้งแต่ปัสสาวะยาก ปัสสาวะลำบาก ปัสสาวะต้องเบ่ง ปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะบางทีมีเล็ดราด บางครั้งต้องลุกตื่นขึ้นตอนกลางคืนนะครับ ซึ่งภาวะนี้นะครับก็จะรบกวนชีวิตประจำวันเราเป็นอย่างมากนะครับ และอย่างที่ 2 ที่เราสามารถวินิจฉัยจากการตรวจเพิ่มเติมนี้ อาจจะไปทำอัลตร้าซาวด์ของระบบทางเดินปัสสาวะดูนะครับ อย่างที่ 2 เราอาจจะทำการตรวจต่อมทางทวารหนักนะครับ ด้วยการเช็คดูว่ามันโตมากขึ้นหรือยังนะครับ ซึ่งรวมๆนี้นะครับซึ่งถ้าเรามีอาการเหล่านี้เกิดขึ้นมานะครับ ในผู้ชายที่อายุมากขึ้นนะครับ
เราก็ถ้ามีอาการเพียงเล็กน้อยครับเราก็อาจจะปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เรื่องการดูแลตัวเอง เช่นอาจจะต้องเป็นจิบน้ำบ่อยๆ เราก็งดทานแอลกอฮอล์นะครับ แล้วก็ดูแลสุขภาพตัวเองให้ดีขึ้นนะครับ อย่างที่ 2 คือถ้าเราเริ่มรบกวนชีวิตประจำวันเรามากนะครับ เราก็จะต้องทำการ 1 รับประทานยานะครับ ซึ่งการรับประทานยานี้นะครับก็จะช่วยให้ มีทั้งช่วยเปิดทางเดินปัสสาวะให้ควบคุมหูรูดได้ดีขึ้น อย่างที่ 2 คือทานยาที่ช่วยลดขนาดของลูกมานะครับ ซึ่งสุดท้ายนี้ถ้าการทานยา การเฝ้าดูอาการนั้นยังไม่ดีขึ้น อาจจะจบด้วยที่การทำการผ่าตัดต่อมลูกหมากนะครับ แต่บางคนก็จะข้องใจว่าลูกหมากโต จะมีผลทำให้เกิดมะเร็งในอนาคตหรือเปล่า ซึ่งเหล่านี้มันไม่เกี่ยวข้องกันนะครับ ซึ่งการเกิดมะเร็งนะครับเราอาจจะต้องไปเช็คด้วยการตรวจสุขภาพผลเลือดดูค่า psa ซึ่งเป็นค่าคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมากอีกทีนึง ซึ่งผมก็จะแนะนำในการตรวจในผู้ชายที่อายุ 50 ปีขึ้นไปนะครับ เพราะว่าอายุเป็นปัจจัยเสี่ยงในการเกิดมะเร็งนะครับ ถามว่ามีวิธีการป้องกันไม่ให้เกิดต่อมลูกหมากโตไหม เราอาจจะไม่มีนะครับแต่อาจจะช่วยยืดระยะเวลา ให้เราเป็นช้าลงครับ ด้วยการ 1 ดูแลสุขภาพ ทานสารอาหารที่มีสารไลโคปีนอยู่ ซึ่งพบมากในมะเขือเทศนะครับ ซึ่งจะทำให้ลดการเกิดอาการของต่อมลูกหมากโตได้นะครับ ครับ เพราะฉะนั้นเนี่ยเวลาเรามีอาการนะครับ ผมเลยแนะนำว่าให้ปรึกษาแพทย์อย่างใกล้ชิดนะครับ เพราะว่าถ้าปล่อยไว้นะครับมันอาจจะทำให้รักษาได้ยากขึ้นนะครับ แล้วก็เป็นอันตรายต่อเราด้วยนะครับ เพราะฉนั้นเนี่ยผู้ชายอายุ 50 ปีขึ้นไปเราควรตรวจต่อมเป็นประจำทุกปีนะครับ สำหรับเรื่องการตรวจวินิจฉัยนะครับ ท่านที่มีอาการนะครับไม่ต้องกังวลนะครับ เพราะว่าการตรวจเหล่านี้นะครับ จะเป็นการตรวจที่ไม่มีความเจ็บปวดนะครับ แล้วก็ตรวจได้ง่ายๆนะครับ เช่นการตรวจทางทวารหนักเราก็อาจจะใช้นิ้วเช็คขนาดต่อม เช็คความขรุขระของต่อมว่าเรียบดีไหมนะครับ อย่างที่สองก็คือเป็นการตรวจอัลตร้าซาวด์นะครับ เพื่อเป็นการตรวจรังสีคลื่นเสียงผ่านทางหน้าท้องครับ เพื่อดูว่าขนาดใหญ่เกินปกติหรือยังครับ ก็ถ้าท่านใดมีอาการผิดปกติเหล่านี้ ก็แนะนำมาตรวจกับศัลยแพทย์ทางเดินปัสสาวะได้นะครับ ไม่ต้องอายไม่ต้องกังวลนะครับ
นพ.ศุภวัฒน์ ศิริคุปต์
ศัลย์แพทย์ระบบทางเดินปัสสาวะ
